Δημοσίευση στο melodia88.gr / 15.04.2020
Γράφει η κ. Ιωάννα Ρουποτιά – Βοηθός Νοσηλεύτρια στη Δομή Φθιώτιδας της Εταιρίας Κοινωνικής Ψυχιατρική Π. Σακελλαρόπουλος
Κορωνοϊός! Μια πρωτόγνωρη συνθήκη που όλοι μας έχουμε έρθει αντιμέτωποι τις τελευταίες μέρες και καλούμαστε να διαχειριστούμε συναισθήματα όπως άγχος, φόβο και στεναχώρια. Είναι τόσο σημαντικό να το συζητάμε με τα παιδιά μας και να καταλαγιάζουμε τις αγωνίες και τους φόβους τους, να τα κάνουμε συμμέτοχους σε όσα συμβαίνουν στην ζωή, να τους μάθουμε να αποκτήσουν υπευθυνότητα, να μάθουν να προφυλάσσονται και να ενισχυθεί η αυτοπεποίθηση τους, όταν εμείς τους ζητάμε βοήθεια και τους εμπιστευόμαστε τις σκέψεις μας!
Όλοι μας βιώνουμε μια δύσκολη και πρωτόγνωρη περίοδο, όχι μόνο επειδή απειλείται η υγεία και η ζωή η δική μας και των συνανθρώπων μας, αλλά και λόγω της επιβολής περιοριστικών μέτρων που έχουν ληφθεί αλλάζοντας έτσι την καθημερινότητά μας!
Μένουμε σπίτι – Απαγόρευση κυκλοφορίας: Κατά τα τελευταία εικοσιτετράωρα οι κοινωνίες έχουν έρθει αντιμέτωπες με μια πρωτόγνωρη κρίση, που πλήττει καταρχάς την υγεία, αλλά διαχέεται ταχύτατα σε όλα τα επίπεδα του κοινωνικού ιστού, στην εκπαίδευση, την εργασία, τον ελεύθερο χρόνο, τις ατομικές ελευθερίες και τις προσωπικές επιλογές.
Αυτονόητο θα πρέπει να θεωρήσουμε πως η ψυχολογία των παιδιών επιβαρύνεται.
Σε δύσκολες περιόδους, η βεβαιότητα της καθημερινής ρουτίνας και της προβλεψιμότητας είναι καθησυχαστική για μικρούς αλλά και μεγάλους. Στο βαθμό που είναι εφικτό, είναι αποτελεσματικό το να τηρήσουμε ένα καθημερινό πρόγραμμα (ώρα φαγητού, παιχνιδιού, ύπνου). Θα είναι πολύ βοηθητικό να δούμε αυτό το διάστημα σαν μια ευκαιρία να κάνουμε πράγματα που αγαπάμε μαζί.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει ήδη προβεί στην έκδοση οδηγιών προστασίας της ψυχικής υγείας για τον γενικό πληθυσμό. Ειδικά για τον πληθυσμό των παιδιών και των εφήβων υιοθετούμε απόλυτα τις οδηγίες που αφορούν στον γενικό πληθυσμό και επιδιώκουμε την εστίασή τους στις ιδιαίτερες ανάγκες και αναπτυξιακές προκλήσεις του παιδιατρικού πληθυσμού.
Σημεία που μπορεί να προκαλέσουν ανησυχία είναι τα εξής: διαταραχές στον ύπνο, επαναλαμβανόμενοι φόβοι ασθένειας ή για το θάνατο, αίσθημα ανασφάλειας μακριά από τους γονείς. Αν κάποια από αυτά είναι επίμονα, απευθυνόμαστε στις υπηρεσίες ψυχικής υγείας παιδιών και εφήβων ή στον παιδίατρο, ο οποίος μπορεί να μας κατευθύνει.
Τα παιδιά τείνουν να προσωποποιούν τις καταστάσεις. Ενδέχεται να ανησυχήσουν για τον εαυτό τους, την οικογένειά τους αλλά και τους συγγενείς και φίλους. Αν επίσης έχουν βιώσει προηγούμενες εμπειρίες ασθένειας ή απώλειας ενδέχεται να είναι πιο ευάλωτα.
Η συζήτηση είναι απαραίτητη, οι εντολές όμως περιττές.
Σε ένα περιβάλλον όπου τα παιδιά ήδη εκτίθενται αναπόφευκτα σε αντικρουόμενες πληροφορίες (από το διαδίκτυο, την τηλεόραση, τους φίλους τους) έχει μεγάλη σημασία ο συναισθηματικός τόνος της συζήτησης.
Στόχος της κουβέντας πρέπει να είναι τα παιδιά να αισθανθούν ήρεμα, ενημερωμένα και να λάβουν αξιόπιστες πληροφορίες, διατυπωμένες με τρόπο κατανοητό, ανάλογες προς την ηλικία τους.
Να αποφύγουμε να δώσουμε πάρα πολλές λεπτομέρειες, γιατί αυτό μπορεί να τα ανησυχήσει πιο πολύ. Θα ήταν περισσότερο βοηθητικό να απαντήσουμε σε δικές τους ερωτήσεις, καθώς έτσι θα εστιάσουμε στα θέματα που απασχολούν εκείνα περισσότερο. Ειλικρίνεια και σωστή πληροφόρηση είναι οι δύο αρχές που πρέπει να ακολουθήσουν οι γονείς. Κι αν δεν μπορούν να ανταποκριθούν σε όλα δεν υπάρχει λόγος να αισθανθούν άσχημα.
Σε δεύτερο χρόνο, μπορούν να δώσουν πληρέστερες απαντήσεις στα δύσκολα ερωτήματα. Μια άλλη κρίσιμη παράμετρος είναι να αποφύγουμε την ενθάρρυνση των τρομακτικών φαντασιώσεων που συνήθως φτάνουν σε καταστάσεις φόβου τα παιδιά.
Βοηθούμε τα παιδιά να βρουν αποτελεσματικούς τρόπους να εκφράσουν τα συναισθήματά τους, όπως το άγχος ή τον φόβο. Κάποιες φορές μπορεί το παιχνίδι ή η ζωγραφική να διευκολύνουν την διαδικασία αυτή. Τα παιδιά αισθάνονται ανακουφισμένα, όταν εκφράζουν και μοιράζονται τα συναισθήματά τους σε ένα ασφαλές και προστατευμένο περιβάλλον. Προσφέρουμε στα παιδιά μια προοπτική για το μέλλον, εξηγώντας τους ότι οι επιδημίες έχουν μια αρχή, μια μέση και ένα τέλος.
Εξασφαλίζουμε για τα παιδιά μια ισορροπημένη διατροφή, καλή υγιεινή ύπνου και τουλάχιστον την ελάχιστη απαραίτητη φυσική δραστηριότητα, ανάλογα με την ηλικία τους. Συνιστάται η αποφυγή κατανάλωσης μεγάλων ποσοτήτων ζάχαρης και έτοιμου φαγητού από τα παιδιά, η εξασφάλιση απευθείας έκθεσής τους για κάποια ώρα στον ήλιο και η μέτρια έως έντονη φυσική άσκηση επί 60 λεπτά τρεις φορές την εβδομάδα, σύμφωνα με τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Προστατεύουμε την υγεία μας. Τα παιδιά χρειάζονται έναν κατά το δυνατό υγιή ενήλικα δίπλα τους. Ταυτόχρονα η φροντίδα του γονέα για την ατομική του υγεία θα λειτουργήσει και ως πρότυπο μίμησης για τα παιδιά για την προάσπιση της δικής τους υγείας.
Να θυμάστε πως οι δυσκολίες είναι πάντα κομμάτι της ζωής μας. Το σημαντικότερο ρόλο παίζει η στάση μας απέναντι σε αυτές!
Πηγή: Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών – Ιατρική Σχολή – Α’ Ψυχιατρική κλινική