Η ΕΚΨ Π. ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΣ από την ίδρυσή της και στα πλαίσια των καταστατικών της σκοπών για την διασφάλιση και προαγωγή της ψυχικής υγείας του συνόλου του πληθυσμού, παρείχε και εξακολουθεί να παρέχει τις υπηρεσίες της, μεταξύ άλλων, σε παιδιά και εφήβους μέσω της λειτουργίας Κινητών Μονάδων Ψυχιατρικής Περίθαλψης, Κέντρων Ημέρας και δράσεων αγωγής κοινότητας, πάντοτε με απόλυτο σεβασμό στα δικαιώματα του παιδιού και στην προάσπιση των συμφερόντων τους με βάση τις διεθνείς συμβάσεις, την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία, τους κανόνες της επιστήμης και τις αρχές της κοινωνικής ψυχιατρικής που ακολουθούνται στον τομέα των παιδιών.

Σκοπός, αντικείμενο και έκταση εφαρμογής

Στην παρούσα Πολιτική διατυπώνονται εγγράφως οι εφαρμοζόμενες από την ΕΚΨ Π. ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΣ αρχές παιδικής προστασίας και οι υποχρεώσεις όσων εμπλέκονται με την παροχή υπηρεσιών σε παιδιά με σκοπό τη διασφάλιση και προστασία των δικαιωμάτων τους κατά την επαφή τους με τις υπηρεσίες της ΕΚΨ Π. ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΣ και την οριοθέτηση της συμπεριφοράς και των ενεργειών των ατόμων που απασχολούνται σε αυτήν (εργαζόμενοι, εξωτερικοί συνεργάτες, πρακτικά ασκούμενοι, εθελοντές) απέναντι στο κάθε παιδί που λαμβάνει τις υπηρεσίες της, ώστε αυτές να καταστούν ωφέλιμες και ευεργετικές για τον ψυχισμό και την ανάπτυξη της προσωπικότητάς του.

Η παρούσα Πολιτική περιγράφει τις υποχρεώσεις που     δεσμεύουν όλους τους εργαζόμενους, εξωτερικούς συνεργάτες, πρακτικά ασκούμενους και εθελοντές της ΕΚΨ Π. ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΣ, γνωστοποιείται σε όλους και ισχύει παράλληλα με την εκάστοτε σύμβασή τους με τον φορέα. Η αποδοχή και εφαρμογή της Πολιτικής Παιδικής Προστασίας αποτελεί ουσιαστική προϋπόθεση της σύναψης και διατήρησης της εκάστοτε σχέσης (εργασίας, συνεργασίας, εθελοντισμού, πρακτικής άσκησης), ενώ δεσμεύει τον φορέα να επιλέγει συνεργασίες με άλλους φορείς που αποδέχονται και σέβονται τις βασικές αρχές που παρουσιάζονται σε αυτό το κείμενο.

Η παρούσα Πολιτική διατρέχει όλες τις πτυχές των δραστηριοτήτων της ΕΚΨ Π. ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΣ, συμπεριλαμβανομένης της πρόσληψης, της διαχείρισης, της συμπεριφοράς του προσωπικού, των εξωτερικών συνεργατών, των ασκούμενων και εθελοντών, την πρακτική υλοποίηση προγραμμάτων, τις διαδικασίες συλλογής, επεξεργασίας και αποθήκευσης δεδομένων, καθώς και της διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος των εγκαταστάσεων. Η Πολιτική Παιδικής Προστασίας ισχύει για όλους όσους εργάζονται για, με ή/και εκ μέρους της ΕΚΨ Π. ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΣ και σε αυτούς περιλαμβάνονται τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, τα ανώτερα διοικητικά στελέχη, τα μέλη του προσωπικού, οι εξωτερικοί σύμβουλοι, εταίροι, συνεργάτες και προμηθευτές, οι ασκούμενοι και οι εθελοντές, ανεξάρτητα από τη συμβατική σχέση τους με την οργάνωση.

Νομικό πλαίσιο και βασικές αρχές προστασίας

Η ΕΚΨ Π. ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΣ εφαρμόζει την ισχύουσα Ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία και τις διεθνείς συμβάσεις για το παιδί και την προστασία του και ιδίως μεταξύ αυτών:

  • τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού των Ηνωμένων Εθνών (ν. 2101/1992). · την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (Ε.Σ.Δ.Α., ν.δ. 53/1974)
  • τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. · τον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών
  • τη Διακήρυξη των δικαιωμάτων του παιδιού (διακήρυξη της Γενεύης, 1924)
  • τη Διακήρυξη των δικαιωμάτων του παιδιού των Ηνωμένων Εθνών – UNICEF (1959)
  • σε σχέση με τα παιδιά με αναπηρία, τη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία και ιδίως το άρθρο 7 που αναφέρεται στα παιδιά (ν. 4074/2012)

Η ΕΚΨ Π. ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΣ απαιτεί το σεβασμό της αξιοπρέπειας του παιδιού ως πλήρους υποκειμένου συνταγματικών δικαιωμάτων. Επιδεικνύει μηδενική ανοχή έναντι οποιασδήποτε μορφής βίας, κακοποίησης, έκθεσης σε κίνδυνο ή οποιασδήποτε μορφής βλάβη, εκμετάλλευσης παιδιών και εφήβων από οποιονδήποτε εργάζεται για, με ή/και εκ μέρους του φορέα. Εφαρμόζει την εκάστοτε προβλεπόμενη νομοθεσία για το είδος των παρεχομένων προς ανηλίκους υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα σε περιπτώσεις παραβιάσεων των δικαιωμάτων των παιδιών από το προσωπικό και τους συνεργάτες της και μεριμνά για τη διασφάλιση των βασικών αρχών που διέπουν τις παραπάνω διεθνείς συμβάσεις για την προστασία και τα δικαιώματα των παιδιών και ιδίως:

  • τον σεβασμό της αξιοπρέπειάς τους, της επιβίωσης, της ανάπτυξης και προστασίας των δικαιωμάτων τους
  • την αρχή της μη διάκρισης
  • την εξασφάλιση του βέλτιστου συμφέροντος όλων των παιδιών – την εμπιστευτικότητα και τον σεβασμό της ιδιωτικής τους ζωής
  • τη συμμετοχή τους στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σχετικά με οποιοδήποτε θέμα τους αφορά, μέσω ελεύθερης έκφρασης της γνώμης τους
  • τη διατήρηση της οικογενειακής ενότητας

Βασικοί ορισμοί

Παιδί: Βάσει της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού παιδί ορίζεται κάθε πρόσωπο ηλικίας κάτω των 18 ετών.

Προστασία του παιδιού: Οι κανόνες και δεσμεύσεις που διέπουν τη λειτουργία του φορέα κατά την προσφορά των υπηρεσιών του και την εν γένει ανάπτυξη των δραστηριοτήτων του με σκοπό την εξασφάλιση των παραπάνω βασικών αρχών

Κακοποίηση του παιδιού: Η κακοποίηση ή κακομεταχείριση του παιδιού περιλαμβάνει όλες τις μορφές σωματικής ή συναισθηματικής κακής μεταχείρισης, σεξουαλικής παραβίασης, παραμέλησης ή παραμελημένης φροντίδας ή εκμετάλλευσης για εμπορικούς ή άλλους σκοπούς, η οποία καταλήγει σε συγκεκριμένη ή εν δυνάμει βλάβη που αφορά στη ζωή, την ανάπτυξη και την αξιοπρέπεια του παιδιού, στο πλαίσιο μιας σχέσης ευθύνης, εμπιστοσύνης και δύναμης (αναλυτικότερα βλ. Οδηγό εφαρμογής πρωτοκόλλου διερεύνησης διάγνωσης και διαχείρισης κακοποίησης – παραμέλησης παιδιών για επαγγελματίες του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού -Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας και εκεί αναφερόμενες ειδικότερες έννοιες σωματικής κακοποίησης, ψυχολογικής-συναισθηματικής κακοποίησης, σεξουαλικής κακοποίησης και παραμέλησης https://drive.google.com/file/d/1Wg5o_tBpOL1uE89U1wBUBX1ywBHjaA-K/view)

Άμεση επαφή/εργασία με παιδιά: Η φυσική επαφή και διά ζώσης επικοινωνία, ανεξαρτήτως διάρκειας, του προσωπικού του φορέα με παιδιά κατά την παροχή υπηρεσιών (διάγνωσης, θεραπείας) και την ανάπτυξη δραστηριοτήτων.

Έμμεση επαφή με παιδιά: Πρόσβαση του προσωπικού σε διάφορες πληροφορίες και προσωπικά δεδομένα που σχετίζονται με παιδιά (μελέτες περιπτώσεων, προσωπικά στοιχεία, στοιχεία επικοινωνίας, φωτογραφίες,οικογενειακό περιβάλλον κ.α.)

Προσωπικό και συνεργάτες: Όλοι οι απασχολούμενοι και δραστηριοποιούμενοι στις Μονάδες και υπηρεσίες της ΕΚΨ Π. ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΣ για, με ή/και εκ μέρους της, συμπεριλαμβανομένων των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, των διοικητικών στελεχών, εξωτερικών συμβούλων, εταίρων, συνεργατών, προμηθευτών, εργαζομένων, ασκουμένων και εθελοντών.

Βασικοί κανόνες παιδικής προστασίας

Όλες οι παρεχόμενες προς τα παιδιά και τις οικογένειες υπηρεσίες κατατείνουν στην εκπλήρωση των παραπάνω βασικών αρχών. Για το λόγο αυτό και όλο το προσωπικό και οι συνεργάτες της ΕΚΨ Π. ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΣ, κατά την ανωτέρω έννοια, δεσμεύονται από την Πολιτική Παιδικής Προστασίας, υποχρεούνται δε ενδεικτικά και όχι περιοριστικά:

  • Να διασφαλίζουν και προάγουν στο μέτρο των αρμοδιοτήτων και δυνατοτήτων τους την ποιοτική παροχή υπηρεσιών προς τα παιδιά, απαλλαγμένη από κάθε κίνδυνο βλάβης ή κακοποίησης με σκοπό την ευημερία και ανάπτυξή τους.
  • Να σέβονται την προσωπικότητα των παιδιών και τα δικαιώματά τους και να απέχουν απολύτως από κάθε πράξη σωματικής ή λεκτικής βίας και κακοποίησης, ανοίκεια συμπεριφορά εκδήλωσης θυμού, εκνευρισμού, απαξίωσης καθώς και κάθε άσκοπη εκδήλωση σωματικής φύσης, η οποία μπορεί να προσλάβει ακατάλληλο χαρακτήρα σύμφωνα με τα χρηστά ήθη και έθιμα, καθώς και με βάση το πολιτιστικό, εθνικό και θρησκευτικό υπόβαθρο και το φύλο του παιδιού. Να απέχουν από οποιαδήποτε ενέργεια που να μπορεί να ερμηνευθεί ως εκμετάλλευση παιδιού σε εργασία.
  • Να προωθούν στο μέτρο των δυνατοτήτων τους την ένταξη των παιδιών στην κοινωνία, την πρόσβασή τους σε κατάλληλη εκπαίδευση και θεραπευτικό πλαίσιο με ίσους όρους, χωρίς καμιά απολύτως διάκριση φυλής, χρώματος, φύλου, σεξουαλικού προσανατολισμού, γλώσσας, θρησκείας, πολιτικών ή άλλων πεποιθήσεων του παιδιού ή των γονέων του ή των νόμιμων εκπροσώπων του ή της εθνικής, εθνοτικής ή κοινωνικής καταγωγής τους, της περιουσιακής τους κατάστασης, της ανικανότητάς τους, τυχόν αναπηρίας τους ή οποιασδήποτε άλλης κατάστασης.
  • Να δημιουργούν τις συνθήκες εκείνες που θα παράσχουν στο παιδί – κατά τη λήψη των υπηρεσιών και τη συμμετοχή του στις δράσεις του φορέα την αίσθηση της ασφάλειας και φροντίδας με αποκλειστικό γνώμονα το συμφέρον του.
  • Να μη δεσμεύονται έναντι του παιδιού και της οικογένειας για όσα δεν άπτονται της αρμοδιότητάς τους, να είναι ειλικρινείς (πάντα με γνώμονα το μέτρο της ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης και αντίληψης κάθε παιδιού) όσον αφορά στους στόχους και δράσεις του εκάστοτε ακολουθούμενου θεραπευτικού πλάνου ή δράσης, να δίνουν ξεκάθαρες απαντήσεις στο παιδί και την οικογένεια σχετικά με τις υπηρεσίες που τους αφορούν, θεωρώντας τους συμμέτοχους στην θεραπεία και την επίλυση των προβλημάτων τους, στην πρόληψη αρνητικών επιπτώσεων και στην προώθηση της ανάπτυξης της ζωής των παιδιών.
  • Να συζητούν και να εμπλέκουν ενεργά τα παιδιά και τις οικογένειές τους σε κάθε επικείμενη λήψη απόφασης που τους αφορά σε σχέση με την εκτίμηση των αναγκών τους, το θεραπευτικό πλάνο κ.ο.κ. Σε κάθε περίπτωση λαμβάνουν υπόψη το δικαίωμα συμμετοχής των παιδιών ανάλογα με την ηλικία, την ωριμότητα, την διανοητική ικανότητα ή συναισθηματική τους κατάσταση στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων που τα αφορούν.
  • Να αποφεύγουν όπου είναι δυνατόν τη ρήξη της οικογένειας.
  • Να φροντίζουν για την άμβλυνση των συνεπειών και την σωματική και ψυχολογική αποκατάσταση των παιδιών που έχουν υποστεί κακοποίηση ή παραμέληση και να λαμβάνουν στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων και δυνατοτήτων τους κάθε μέτρο προς αποφυγή διαφαινόμενου κινδύνου κακοποίησης ή παραμέλησης
  • Να ενημερώνουν τις αρμόδιες υπηρεσίες για περιστατικάκακοποίησης, κακομεταχείρισης, παραμέλησης ή εκμετάλλευσης παιδιών όταν αυτά υποπίπτουν στην αντίληψη τους κατά την άσκηση των καθηκόντων τους και αναλόγως της έκτασης του κινδύνου – βλ. Οδηγό εφαρμογής πρωτοκόλλου διερεύνησης διάγνωσης και διαχείρισης κακοποίησης – παραμέλησης παιδιών για επαγγελματίες του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού – Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας Οδηγό Ινστιτούτου Υγείας Παιδιού, ιδίως σελ. 81-85 https://drive.google.com/file/d/1Wg5o_tBpOL1uE89U1wBUBX1ywBHjaA-K/view.
  • Να μεριμνούν για την έγκριση οποιασδήποτε δράσης από τους αρμόδιους κατά νόμον φορείς πριν από τη διεξαγωγή της. Να συνεργάζονται με φορείς και αρχές που προωθούν δράσεις για την προστασία και ευημερία των παιδιών και να αποκλείουν κάθε συνεργασία με νομικό ή φυσικό πρόσωπο που ενεργεί με οποιοδήποτε τρόπο κατά των δικαιωμάτων ή των συμφερόντων των παιδιών.
  • Να ζητούν πάντοτε πριν από την πραγματοποίηση κάποιας δράσης, την συγκατάθεση των γονέων των παιδιών που θα συμμετάσχουν παρέχοντας με σαφήνεια τις απαραίτητες πληροφορίες. Σε περίπτωση που το παιδί κρίνεται ώριμο ώστε να παράσχει και το ίδιο τη συγκατάθεσή του να λαμβάνουν και τη δική του συναίνεση. Για την αξιολόγηση του εάν το παιδί μπορεί να παράσχει τη συγκατάθεσή του λαμβάνεται υπόψη η ηλικία, η παιδεία, το πολιτιστικό υπόβαθρο και οι όποιες μαθησιακές δυσκολίες ή αναπηρίες, με βάση τους κανόνες και διδάγματα της επιστήμης αλλά και την προσωπική κρίση εκάστου.
  • Να φροντίζουν ώστε τα υλικά που τυχόν χρησιμοποιούνται κατά τις δράσεις να είναι από ασφαλή και μη τοξικά ώστε να αποτραπεί οποιαδήποτε βλάβη των παιδιών.
  • Να συμπληρώνουν τους προσωπικούς φακέλους των παιδιών και να τηρούν το σχετικό αρχείο λαμβάνοντας υπόψη τον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων, την εν γένει ισχύουσα νομοθεσία και την πολιτική προστασίας προσωπικών δεδομένων – απορρήτου του φορέα.

Η παράβαση των υποχρεώσεων που απορρέουν από την παρούσα Πολιτική Παιδικής Προστασίας αποτελούν κατά περίπτωση και αναλόγως της βαρύτητας τους λόγο λήψης πειθαρχικών μέτρων ή λήξης της συνεργασίας.