ΑΡΘΡΟ: ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΩΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΩΝ ΔΕΣΜΩΝ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΩΝ ΕΟΡΤΩΝ
Γράφει η Ιωάννα Αργυροπούλου, Παιδοψυχίατρος, Συνεργάτης της ΕΚΨ Π. Σακελλαρόπουλος
Δημοσίευση 28.12.2020 – Εν Δελφοίς & fokidanews.gr
Κανένας μας δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι τη περίοδος που ζούμε, την εποχή της πανδημίας του Covid -19, ο θεσμός της οικογένειας μπήκε σε σκληρή δοκιμασία. Ο περιορισμός των μετακινήσεων, η στέρηση της φυσικής παρουσίας αγαπημένων προσώπων και η διαχείριση αρνητικών συναισθημάτων όπως άγχος, ανασφάλεια, φόβος αποτέλεσαν επιβαρυντικούς παράγοντες στη ψυχική ανθεκτικότητα κάθε μέλους της οικογένειας.
Θα μπορούσαν οι γιορτές των Χριστουγέννων να αποτελέσουν το «αντίδοτο» αυτής της συνθήκης; Θα μπορούσαν να αποτελέσουν αφορμή για την ενίσχυση των οικογενειακών δεσμών;
Τα Χριστούγεννα είναι η αγαπημένη γιορτή μικρών και μεγάλων. Κάθε οικογένεια έχει το δικό της τελετουργικό π.χ. πότε θα στολιστεί το δέντρο και θα φτιάξει η μαμά τα γλυκά, πότε θα ανοιχτούν τα δώρα, και τι θα σερβιριστεί στο γιορτινό τραπέζι. Αυτό το τελετουργικό, ένα σύνολο από γεύσεις, μυρωδιές και αναμνήσεις, αποτελεί ένα «δίχτυ ψυχολογικής ασφαλείας», ιδίως στις δύσκολες εποχές σαν τις τωρινές. Σύμφωνα με τον ψυχίατρο Στίβεν Γουόλιν «η τήρηση οικογενειακών συνηθειών στις γιορτές δίνει μια αίσθηση επαφής, σταθερότητας και ταυτότητας στα μέλη της οικογένειας».
Ας προσπαθήσουμε, λοιπόν, να ενισχύσουμε τους οικογενειακούς δεσμούς κατά την περίοδο των χριστουγεννιάτικων διακοπών. Πώς;
Αφιερώνοντας χρόνο στην οικογένειά μας. Η επίτευξη μιας ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής αποτελεί μια πρόκληση για τους γονείς. Όμως, προϋπόθεση για την ενδυνάμωση των οικογενειακών δεσμών είναι ο ποιοτικός χρόνος που θα προσφέρετε στην οικογένειά σας.
Ας διαθέσουμε χρόνο στο παιχνίδι με τα παιδιά μας. Όλοι γνωρίζουμε τη συμβολή του παιχνιδιού στη ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών. Οι μέρες των γιορτών είναι η ιδανική ευκαιρία να αναπληρώσετε τις ώρες που το διάβασμα, οι εξωσχολικές δραστηριότητες ή οι δουλειές του σπιτιού είχαν «κλέψει» από το παιχνίδι, όλη τη προηγούμενη χρονιά. Όλα αυτά τώρα επιβάλλεται να περιμένουν. Τι νόημα έχουν οι γιορτές αν ακολουθούν το… πρωτόκολλο των προηγούμενων ημερών;
Ας στολίσει όλη η οικογένεια μαζί το χριστουγεννιάτικο δέντρο, βγάζοντας φωτογραφίες και ακούγοντας τραγούδια.
Οργανώστε βραδιά ταινίας, καθίστε με τα παιδιά σας στον καναπέ, γεμίστε τα μπολ με ποπ κορν, χαμηλώστε τα φώτα, κλείστε τα κινητά και απολαύστε την ταινία.
Φτιάξτε γλυκά όλοι μαζί. Ας γεμίσει το σπίτι με ωραίες μυρωδιές, πορτοκαλιού, κανέλας και βανίλιας. Μια μυρωδιά μπορεί να μείνει για πάντα στην μνήμη μας και να μας γεμίσει συναισθήματα.
Σε όλα τα παραπάνω παραδείγματα αυτό που έχει σημασία είναι η συμμετοχή όλων των μελών της οικογένειας. Η αίσθηση της οικειότητας και της ασφάλειας, των ξεχωριστών γιορτών που επαναλαμβάνονται μια φορά το χρόνο και δένουν την οικογένεια.
Αφιερώστε χρόνο στο/στη σύντροφό σας. Τα Χριστούγεννα είναι μια καλή αφορμή να κερδίσετε στιγμές επικοινωνίας, οικειότητας και ανανέωσης της σχέσης σας. Η ποιοτική αναβάθμιση της σχέσης των γονιών ως ζευγαριού προσφέρει στην υγεία ολόκληρης της οικογένειας.
Επικοινωνώντας περισσότερο: Όχι απαραίτητα γιατί συζητάτε σοβαρά θέματα, αλλά γιατί είστε εκεί, μαζί με την οικογένεια σας. Γιατί κάνετε χιούμορ, πειράγματα, ακούτε τις αφηγήσεις των παιδιών σας και απαντάτε στις πιο ασήμαντες ερωτήσεις τους. Αυτή η διαθεσιμότητα είναι το μεγαλύτερο δώρο των γιορτών. Η ευελιξία να μην στριμώχνετε την ανάγκη για επικοινωνία ανάμεσα σε όλες τις άλλες ενήλικες υποχρεώσεις σας.
Μπορείτε να διηγηθείτε τις αναμνήσεις σας από τα Χριστούγεννα της παιδικής σας ηλικίας. Θα διαπιστώσετε ότι τα παιδιά σας θα θέλουν να συμμετέχουν στις διηγήσεις σας, να μάθουν αν λέγατε τα κάλαντα, τι δώρα παίρνατε, κτλ. Αυτό το ταξίδι στο χρόνο δίνει στα παιδιά την αίσθηση της συνέχειας και νόημα στην ύπαρξη της δικής τους οικογένειας.
Ενθαρρύνοντας την αισιοδοξία: Τα Χριστούγεννα και η πρωτοχρονιά είναι κατεξοχήν συνυφασμένα με την αισιοδοξία και την ανανέωση ελπίδων και στόχων. Μικροί και μεγάλοι ξαναπιστεύουμε στα παραμύθια, στη μαγεία των μικρών στιγμών και τη δύναμη του ονείρου. Όσο τα παιδιά έχουν την ανάγκη να νιώσουν αυτό το κλίμα άλλο τόσο ή και περισσότερο την ίδια ανάγκη έχουν και οι γονείς.
Αφήνοντας τα συναισθήματα να πρωταγωνιστήσουν: εκδηλώστε την αγάπη την εκτίμηση, την περηφάνια σας προς τα μέλη της οικογένειας σας. Εστιάστε στις θετικές συμπεριφορές και στα επιτεύγματα της οικογένειας σας.
Μάθετε στα παιδιά σας να εκφράζουν τα συναισθήματα τους προς τους ανθρώπους που αγαπούν π.χ. ενθαρρύνετε το παιδί σας να φτιάξει από μόνο του ένα δώρο για τη γιαγιά, τον παππού (μια ζωγραφιά, μια κάρτα). Εξηγήστε του τη συναισθηματική αξία που πρέπει να έχουν τα δώρα.
Μαζέψτε μαζί τους παιχνίδια και ρούχα που δεν χρειάζονται και δώστε τα σε όσους έχουν ανάγκη. Μιλήστε μαζί τους για το μήνυμα των Χριστουγέννων που είναι η αγάπη και η προσφορά.
Προσθέστε στα παραπάνω και τις δικές σας ιδέες, φαντασίες, όνειρα. Διατηρήστε την αυθεντικότητα της οικογένειας σας και ζήστε τις γιορτές ως μια ευκαιρία ενδυνάμωσης των σχέσεων της οικογένειας σας, με αληθινή διάθεση επικοινωνίας και συναισθηματικής αλληλεπίδρασης.
Καλά Χριστούγεννα και Ευτυχισμένο το Νέο Έτος!